Grzegorz Marszałek – TBPI Poster

1637

Grzegorz Marszałek

rocznik 1946
urodzony w Świnnej k. Żywca
mieszka i tworzy w Poznaniu
zajmuje się plakatem, ilustracją i grafiką użytkową

„Gdybyśmy dopuszczali do głosu tylko tę część mózgu, która jest logiczna, racjonalna i do bólu dosłowna, niczego nowego byśmy nie odkryli. Bo twórczość jest metaforyczna, intuicyjna, wymaga wyjścia poza zastane schematy i szablony”.
(Ulrich Schnabel, „Sztuka leniuchowania. O szczęściu nicnierobienia”)

W latach 1965–1971 studiował na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu. W 1971 roku uzyskał dyplom z wyróżnieniem w Pracowni Plakatu prof. Waldemara Świerzego i w Pracowni Litografii prof. Lucjana Mianowskiego. Na macierzystej uczelni (obecnie Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu) prowadzi Pracownię Plakatu w Katedrze Komunikacji Wizualnej na Wydziale Grafiki i Komunikacji Wizualnej.

Miał wiele wystaw indywidualnych w kraju i poza jego granicami, m.in. w Hamburgu, Poznaniu, Toronto i Utrechcie. Brał również udział w licznych wystawach zbiorowych, zorganizowanych m.in. w Brnie, Darmstadt, Fort Collins, Krakowie, Lahti, Liège, Moskwie, Nowym Jorku, Ōgaki, Paryżu, Tokio, Toyamie i Warszawie.

Najważniejsze nagrody i wyróżnienia: Medal „Galerii Nowej” za całokształt twórczości, Poznań, 1977; srebrny medal na VIII Międzynarodowym Biennale Grafiki Użytkowej, Brno, 1978; I nagroda w dziedzinie grafiki na VII Festiwalu Sztuk Pięknych, Warszawa, 1979; srebrny medal na VII Biennale Plakatu Polskiego, Katowice, 1981; III nagroda za plakat w konkursie „The Hollywood Reporter”, Los Angeles, 1985; wyróżnienie „Najlepszy Plakat Miesiąca”, Warszawa, 1986; wyróżnienie jury na II Międzynarodowym Salonie Plakatu, Paryż, 1987; Nagroda Ministra Kultury i Sztuki III stopnia, 1988; Nagroda „Klubu Kolekcjonerów Plakatów” za najlepszy plakat roku, Poznań, 1988; Srebrny Krzyż Zasługi, 1994; wyróżnienie na XIV Międzynarodowym Biennale Plakatu, Warszawa, 1994; Order Ministra Kultury, 2002; Medal Komisji Edukacji Narodowej, 2002; Złoty Krzyż Zasługi, 2010; Złoty Medal za Długoletnią Służbę Prezydenta RP, 2010; Nagroda Senatu Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu „Schole Bene Merito”, 2012; srebrny medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, 2013; złoty medal na XXIV Biennale Plakatu Polskiego, Katowice, 2015.

Plakaty Grzegorza Marszałka wykorzystują tradycyjne techniki plastyczne – rysunek i malarstwo – ale nieobce są twórcy również techniki graficzne, w tym rastrowanie. Mierząc się z tematem, artysta poszukuje takich sposobów jego ujęcia, aby podkreślić to, co istotne, stworzyć odautorski sposób rozumienia sfery znaczeń przedstawianego motywu, uwidocznić najważniejsze treści i nadać im taki przekaz formalny, by plakat stał się zauważalny. Język plastycznej wypowiedzi Marszałka jest różnorodny. Kreska lub plama barwna kształtują przedstawiany motyw w sposób szkicowy, lapidarny, a innym razem próbują wydobyć z elementów obrazowych mnóstwo szczegółów. Artysta czasem stosuje konwencję realistyczną, dopracowując detale z akademickim pietyzmem, a czasem przedstawia motywy wizualne w syntetyczny sposób, zaledwie wydobywając zarys postaci lub przedmiotu, bądź też tak uogólnia i przekształca motyw, że zamienia go w znak plastyczny. Nieobca jest twórcy również konwencja karykatury. Z elementami figuratywnymi, ograniczonymi do przedstawień pojedynczych postaci lub rozbudowanymi w sceny o charakterze narracyjnym, współegzystują formy liternicze, kreślone odręcznie lub tworzone przy użyciu czcionek ze składu. Współistnieją one obok motywów figuratywnych lub stanowią dla nich tło – są dopełnieniem głównych elementów kompozycyjnych, ale zdarza się i tak, że nabierają znaczącej roli w strukturze kompozycyjnej plakatu.