Henryk Jerzy Chmielewski

• pseudonim Papcio Chmiel
• rocznik 1923
• urodzony w Warszawie
• zmarł 22 stycznia 2021 roku
• mieszkał i tworzył w Warszawie
• specjalizował się w komiksie i ilustracji

Za debiut artystyczny Henryka Jerzego Chmielewskiego (ps. Papcio Chmiel) uznać można 1947 rok, kiedy to jako grafik i publicysta rozpoczął pracę dla czasopisma „Świat Przygód”, które zmieniło w 1949 roku nazwę na „Świat Młodych”. W latach 1950‒1956 studiował na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Plastycznych w Warszawie, gdzie w Pracowni Grafiki prof. Henryka Tomaszewskiego uzyskał dyplom zawodowy artysty plastyka.

Najważniejsze publikacje: „Tytus Romek i A’Tomek” publikowany na łamach „Świata Młodych” od 1957 roku (scen. i rys.), seria 31 ksiąg wydawana była przez wielu wydawców; „Urodziłem się w Barbakanie” (autobiografia), Prószyński i S-ka, 1999; „Tytus zlustrowany” (drugi tom autobiografii), MDK, 2007 i wiele innych.

Najważniejsze nagrody i wyróżnienia: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, 1978; złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Warszawa, 2007; Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Warszawa, 2009; Order Uśmiechu, Mysłowice, 2011; Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości, Warszawa, 2018; „Zasłużony Dla Komiksu Polskiego”, Warszawa, 2019 i wiele innych.

Twórczość Henryka Jerzego Chmielewskiego od ponad pół wieku stanowi kanon polskiego komiksu. Jego styl ewoluował, kreska stała się bardziej subtelna i dopracowana, a czarno-białe kadry – kolorowe, bardziej szczegółowe oraz dynamiczne. Komiksy Papcia Chmiela – niezależnie od tego, czy są bardziej realistyczne, czy fantastyczne – zawsze pozostają równie surrealistyczne.
Jego ilustracje są niezwykle plastyczne i precyzyjne, przedstawiają scenerię zgodnie z epoką czy otoczeniem, w którym ma miejsce akcja. Chmielewski wykorzystuje wszystkie możliwości, jakie daje medium komiksowe – bawi się onomatopejami, kształtami dymków lub kadrów. W komiksie pojawia się postać autora jako przyjaciela i twórcy pozostałych postaci, które zdają sobie sprawę, że są bohaterami komiksu.
Papcio Chmiel wplata w swoje rysunki nie tylko dzieła innych artystów (m.in. Picassa), ale w ich stylu rysuje nawiązujące do nich kadry, które wówczas wyglądają np. jak kubistyczne obrazy.
W zależności od tematu tomu dominuje inna konwencja: historyczna, fantastyczna, science fiction czy westernu. Wszystkie komiksy Chmielewskiego zawierają informacje z wielu obszarów, np. historii, geografii, biologii, nauk ścisłych czy malarstwa.
Niezmienna pozostaje warstwa humorystyczna, obejmująca stronę wizualną i werbalną. W komiksach pełno jest zabaw słownych, bazujących np. na podobieństwie brzmieniowym wyrazów czy słowotwórstwie, lub słowno-obrazkowych, bliskich rebusom. Wiele z wypowiedzi Tytusa stało się klasyką kultury popularnej.

Galeria Henryka Jerzego Chmielewskiego